Investigación

EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO LEHIAKORTASUNARI BURUZKO 2024ko TXOSTENA

Euskal autonomia erkidegoko lehiakortasunari buruzko 2023ko

Lehiakortasunari buruzko txosten honek inklusioaren zeharkako ardatzean sakontzen du, pertsona guztientzako ongizate inklusiboa sortzeko gai izango den lehiakortasun inklusiboa ziurtatzeak aurrean jartzen dizkigun erronkei buruz hausnartzeko. Orkestran lehiakortasuna eraikitzeko prozesuetan zenbat eta pertsona gehiagok parte hartu, ongizatea orduan eta inklusiboagoa izango dela uste dugu, horri baino; izan ere, txanpon beraren bi aldeak dira, eta ezin dira ulertu bata bestea gabe.

Horretarako, lehenik txostena Euskadiko lehiakortasun eta ongizate arloko errendimendu orokorraren analisiarekin hasten da, eta ongizaterako gure lurralde-lehiakortasun markoaren bidez antolatutako 66 adierazleren azken bilakaera aurkezten du.

Inklusioaren garrantziari buruzko hausnarketa kontzeptual batekin jarraitzen du, lurralde baten lehiakortasunaren eta ongizatearen ardatz transbertsal gisa. Era berean, pertsonen ezaugarri demografiko ugarietatik hiru —adina, jatorria eta generoa— empirikoki aztertzen ditu, Euskadiko erronka zorrotzenetako batzuekin lotuta daudenak.

Txostena jaitsi Laburpen exekutiboa jaitsi

Lehiakortasunari buruzko biltzarra

Euskal Autonomia Erkidegoko Lehiakortasunari buruzko 2024ko Txostena azaroaren 20an aurkeztu genuen Gasteizko Artium Museoan. Ekitaldi horretan parte hartu dute Mikel Torres bigarren lehendakariorde eta Ekonomia, Lan eta Enplegu sailburuak eta Ramiro González Arabako diputatu nagusiak.

Enpresetan aniztasuna kudeatzeaz eta gidatzeaz ere hitz egin da topaketan, aniztasun horrek berrikuntza, nazioartekotzea eta erakundearen jarduna hobetzeko duen potentziala aprobetxatu behar baita.

Ezin izan baduzu etorri, Youtubeko gure kanalean ikus dezakezu ekitaldiaren grabazioa.

Lehiakortasunari buruzkoBiltzarra

Orkestrak ohartarazi du pertsona guztien gaitasunak integratu behar direla lehiakortasuna hobetzeko

Albistea irakurri

Eskualdeko Lehiakortasunaren Behatokia

Eskualdeko Lehiakortasunaren Behatokiak ongizatea helburu duen lehiakortasun esparrua osatzen duten dimentsioen inguruko informazioa eskaintzen digu. Europako 200 erregio baino gehiagotako datuak jasotzen ditu eta gainerako erregioekiko, herrialdeekiko eta Europar Batasunarekiko kokapena eta bilakaera aztertzea ahalbidetzen digu.

Aurten, panel berri bat sortu dugu Behatokian, Euskal Autonomia Erkidegoko 2024ko Lehiakortasun Txostenean sartutako 66 adierazleen maila eta bilakaera jasotzen dituena. 3 hizkuntzatan eskuragarri, EB-27rekin konparazioak egiteko aukera ematen du eta denbora errealean eguneratutako datuak eskaintzen ditu.

Behatokia

Erregio lehiakortasunaren behatokia

Informazio gehiago

Aurreko urteetako txostenak

Euskal autonomia erkidegoko lehiakortasunari buruzko txostena

Lehiakortasunari buruzko Biltzarra

2023

Ez zenuen Lehiakortasunari buruzko Biltzarrean parte hartzeko aukerarik izan? Egin klik ekitaldiaren unerik esanguratsuenak ikusteko.

Informazio gehiago

Lurralde garapenerako ekintza-ikerketa

“Ekintza-ikerketaren metodologiak arazo partekatu baten inguruko gogoeta eta ekintzako ziklo jarraituak aktibatzen eta garatzen laguntzen du ”

Metodologia

Orkestrak, hasiera-hasieratik, ikerketa eraldatzailea egitea ahalbidetzen duten ikerketako metodologien aldeko apustua egin du, eta metodologia horiek aplikatzeaz gainera, horietako baten bultzatzaile izan da: lurralde garapenerako ekintza-ikerketa. Horrela, Institutuak, ikerketa eraldatzaileko lau laborategiekin batera, ikerketa metodologikoko ildo bat garatu du, hurbilketa horretara bideratua. Ikerrildo horren emaitzak, neurri handi batean, politika publikoen laborategian egiten den lana indartzera bideratzen dira.

aproximacion metodologica

Ekintza-ikerketa metodologiak hausnarketa eta ekintzako ziklo jarraituak aktibatzen eta garatzen laguntzen du, ikertaldeak eta politikak egiten dituztenek partekatzen duten arazo baten inguruan. Horrela, bi aldeek, elkarrekin, bientzat onuragarria den jakintza sortzen dute:

- politikak egiten dituena gai da estrategiak/ekimenak ezartzeko, hainbat tresnaz baliatuz, identifikatutako arazoari aurre egiteko.
- ikertaldeak, Orkestrak, elkarrekin sortutako jakintza hori kontzeptualizatzen du, komunitate akademikoari ekarpena egiteko.

Prozesu zikliko horietan, hainbat etapatan hausnartu, erabakiak hartu eta lurraldearen errealitatera aplikatu ondoren, bi aldeak berriro elkartzen dira, beste erronka/arazo bat definitzeko.

ciclo investigacion accion

Ekintza-ikerketa metodologian, ikertzaileak erraztaileak dira: banaka edo talde batean, baldintzak sortzen dituzte, lurraldeko eragileek gogoeta egin, erabaki eta ekintzara igarotzeko, identifikatutako erronka/arazoa lantzeko. Esparruak, kontzeptuak eta analisiak eskaintzen dituzte, elkarrizketa sustatzeko, lurraldean ezarriko diren ekintza zehatzak definitzeko azken helburuarekin.

Orkestrak urteak daramatza metodologia hori erakunde laguntzaileekin lantzen. Erakunde horien artean nabarmentzekoak dira Garapen eta Euskal Autonomia Erkidegoko eskualde garapenerako agentziak, Gipuzkoako Foru Aldundia, Bilboko Udala eta Eusko Jaurlaritza.

Ondorengo erreprodukzio-zerrendak lurralde-garapenerako ekintza-ikerketa kontzeptualizatzen duten bideo batzuk biltzen ditu, baita gure erakunde laguntzaileetan lurralde garapenerako ekintza-ikerketa proiektuetan parte harte duten pertsonek beren esperientziak azaltzen dituzten beste batzuk ere.

Nazioarteko komunitatea

Metodologia honen proposamena Agder-eko Unibertsitatearekin (Norvegia) elkarlanean garatu zen eta hartan sakondu ahal izan da Praxis Institutuarekin (Unibertsitate Teknologiko Nazionala, Rafaelako Fakultatea, Santa Fé, Argentina). Neurri handi batean, doktorego tesiak eta barne prestakuntzako prozesuak eginez, Orkestran praktika horren komunitate bat osatu da, Zubigintza izenekoa, metodologia hori garatzen jarraitzeko.

zubigintza

Zubigintza praktika-komunitatea osatzen duten Orkestrako eta Praxiseko pertsona batzuk.

Lurralde garapenerako ekintza-ikerketaren esparruan egin den lanak nazioartean onespena izan du. Orkestra Action Research + ekimenaren parte izatera gonbidatu dute, eta zeregin garrantzitsua du International Journal of Action Research argitalpenean.

arplus

Metodologia horren garapenaren emaitzak ekintza-ikerketa proiektuetan islatu dira. Proiektu horiei buruz luze irakur daiteke argitalpen ugarietan (hurrengo erlaitzean daude eskuragarri).

Honako bideo eta podcast hauetan, lurralde-garapenerako ekintza-ikerketarren nazioarteko sareak osatzen dituzten hainbat pertsonak hartzen dute parte.

Argitalpenak

Lurralde Garapenerako ekintza-ikerketa egiten duen komunitateak hainbat argitalpenetan kontzeptualizatu du lankidetza ibilbide horretan izan duen esperientzia. Argitalpen horiek dira, egindako proiektuekin batera, LGEIren adierazlerik handiena.

Lurralde garapenerako ekintza-ikerketari buruzko argitalpenen katalogoa

Katalogoa jaitsi

Katalogo honek orain arteko argitalpen guztiak biltzen ditu, LGEI aplikatuta sortu diren lan ildo nagusien inguruan multzokatuta. Gainera, sarbide irekikoak eskuratzeko aukera ematen du.

Bide horretan mugarrietako bat Lurralde Garapeneko liburu bilduma da. Bilduma horrek, 2015az geroztik, sarbide irekiko argitalpenak indartzearen aldeko apustua egin du, jakintza eskuratzeko modu demokratikoagoa dela ulertuta. Lurralde garapenerako ekintza-ikerketaren ekarpen metodologikoetako asko bilduma horretan argitaratu dira. Aipatzekoa da Raíces y Alas de la Investigación Acción para el Desarrollo Territorial liburua, aldian behin hurbilketa horren egoeraren argazkia emateko sortua.

LURRALDE GARAPENEKO BILDUMA

Raíces y alas de la Investigación-Acción para el Desarrollo Territorial

Liburuak hamar kapitulu ditu, Lurralde Garapenerako Ekintza-Ikerketaren inguruko komunitatea osatzen duten pertsonek idatziak. Lurralde Garapenerako Ekintza-Ikerketa gaur egun nola ulertzen den eta zer eztabaida sortzen dituen azaltzea du helburu.

Liburua jaitsi

Hurrengo bideoetan, argitalpen horietako batzuetan eta haien helburuetan sakonduko dugu.

Prestakuntza

Metodologia horri lotutako beste mugarri bat lurralde garapena errazten duten pertsonak prestatzeko plataforma esperimentala eraikitzea izan zen. Plataforma horrek Orkestran ekintza-ikerketako barne prozesu batez baliatuz garatu ditugun komunikazio eraldatzailearen printzipioei jarraitzen die, eta sarbide irekikoa da.

Plataforman jasotako edukien helburua eraldaketa prozesuak errazteko behar diren gaitasunak garatzen laguntzea da. Horretan laguntzeko, ahalegin handia egin dugu bertan sartzen bazara egingo duzun ibilbidea ahalik eta dialogiko eta interaktiboena izan dadin. Bertan topatuko dituzu, edukien hasierako autoreek egindako ekarpenez gain, ibilbide hau aurrez egin duten beste hainbat pertsonen ikuspegi eta ekarpenak. Erraztaile zarela edo izan zaitezkeela uste baduzu, bidaia hau egitera gonbidatzen zaitugu.

EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO LEHIAKORTASUNARI BURUZKO 2023ko TXOSTENA

Euskal autonomia erkidegoko lehiakortasunari buruzko 2023ko

Euskal Autonomia Erkidegoko Lehiakortasunari buruzko 2023ko Txostenean, trantsizio iraunkorraren eta ongizaterako lehiakortasunaren arteko lotura ulertzen saiatu gara, baita bi kontzeptuak bateragarri nola egin eta nola indartu daitezkeen ulertzen ere.

Horretarako, EAE-ko lehiakortasunaren eta ongizatearen egungo emaitzak aztertu ditugu, datozen urteetan trantsizio iraunkorrean aurrera egiteko abiapuntu gisa, eta sei palanka dinamiko (kapital naturala, ezagutza, giza kapitala, kapital fisikoa, finantzaketa eta kapital sozial eta instituzionala) aztertu ditugu, emaitza hobeak lortzeko. Amaitzeko, sei gomendio orokor ematen ditugu, erabakiak hartzen laguntzeko.

Txostena jaitsi Jaitsi laburpen exekutiboa

Trantsizio jasangarriari ekiteko abiapuntua: ekonomia-enpresa emaitzak eta ongizatearen arloko emaitzek

Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomia eta enpresa emaitzak aztertuz gero, bilakaera positiboa dela esan dezakegu, oro har. Biztanleko BPGren hazkundea eta produktibitate maila Europar Batasuneko batezbestekoaren gainetik daude. Hala ere, energiaren prezioen igoerak merkataritza saldoa okertzea ekarri du. Gainera, enpresa txiki eta ertainen berrikuntzari oraindik ere arreta jarri behar zaio.

Ongizatearen arloko emaitzek bilakaera positiboa erakusten dute hainbat dimentsiotan, horien artean, gizarte bizitza, enplegua, ikaskuntza edo osasuna; baina desberdintasuna eta pobrezia energetikoa handitzen ari dira, eta ingurumenaren dimentsioan, aurrerapausoak behar baino txikiagoak dira.

Erregio lehiakortasunaren behatokiak Lehiakortasunari buruzko Txostenean aurkeztutako adierazleak kontsultatzeko aukera ematen du.

Behatokia

Erregio lehiakortasunaren behatokia

Informazio gehiago

Trantsizio jasangarriari ekiteko abiapuntua: ekonomia-enpresa emaitzak eta ongizatearen arloko emaitzek

Euskal Autonomia Erkidegoko Lehiakortasunari buruzko 2023ko Txostenaren muina sei palanka dinamikoren azterketa da (lehiakortasunerako gure esparru berriaren eskuineko atala). Palanka horien gainean jardun dezakete lurraldeko eragileek, ingurumen aztarna txikia eta ekonomia eta enpresa eta ongizate emaitza gero eta hobeak izango dituen ekonomia eta gizartea lortzen lagunduko duten egiturazko aldaketak bultzatzeko.

EUS palancas web

Jasangarritasunaren inguruko lehiakortasuna bultzatzeko sei gomendio

Txostenak sei gomendio orokor proposatzen ditu, lurralde eta enpresa lehiakortasuneko eragileak ingurumen jasangarritasunaren inguruan lerrokatzeko, bultzatzeko eta koordinatzeko.

Trantsizio adimendun bat diseinatzea, ikuspegi estrategiko argi, partekatu eta epe luzekoa izango duena eta lurraldearen ekonomia eta gizarte errealitatearekin koherenteak izango diren anbizio handiko bide orriak proposatuko dituena.
Emaitzetara bideratutako I+Gko eta berrikuntzako politikak gauzatzea, ingurumen jasangarritasun handiagokoak.
Funtsezko zeharkako arloak indartzea, esate baterako, berrikuntzako ekosistemak, gaitasunak edo finantzaketa, eta bitarteko erakundeen rola sendotzea, besteak beste, garapen agentziena eta klusterrena, enpresa txiki eta ertainei prozesuan laguntzeko.
Euskal herritarrak trantsizio jasangarriko prozesuaren erdian jartzea, prestakuntza eskainiz eta kontzientziazioa indartuz, trantsizio horrek dituen eraginak gizartean onartzen laguntzeko.
Lankidetzako eta elkarlaneko gobernantzako eskemetan berritzen jarraitzea, azken hamarkadetan metatutako jakintzari eta esperientziari dagokion garrantzia emanez.
Euskal Autonomia Erkidegoak eta bertako enpresek trantsizio jasangarri globalean duten lidergoa sendotzea, nazioarteko ekimenetan parte hartuz, hainbat arlotan: energia, berrikuntza teknologikoa, industria jasangarria edo Garapen Jasangarrirako Helburuen ezarpena.

Aurreko urteetako txostenak

Euskal autonomia erkidegoko lehiakortasunari buruzko txostena

Lehiakortasunari buruzko Biltzarra

2023

Ez zenuen Lehiakortasunari buruzko Biltzarrean parte hartzeko aukerarik izan? Egin klik ekitaldiaren unerik esanguratsuenak ikusteko.

Informazio gehiago

EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO LEHIAKORTASUNARI BURUZKO 2021eko TXOSTENA

Biharko lehiakortasuna eta ongizatea gaur eraikitzen

Txostena jaitsi Jaitsi laburpen exekutiboa

1. Zein dira Euskal Autonomia Erkidegoko estrategiaren oinarriak?

2021 estrategia territorial del pais vasco

Euskal Autonomia Erkidegoko lurralde estrategia: trantsizio handietarako ikaskuntzak eta erronkak

Txosten honetan, azken hamarkadetan Euskal Autonomia Erkidegoak izan duen lurralde estrategiaren ezaugarri nagusiak aztertu ditugu. Azterketa horretatik, epe luzera garapen ekonomiko erresilientea eraiki nahi duten beste lurralde batzuetarako ikaskuntzak atera ditugu. Gainera, COVIDaren ondorengo garai hauetan, EAEk aurrean dituen erronka berrien inguruan ere egin dugu gogoeta.

Txostena ikusi

2. Lurralde lehiakortasuna aztertzeko orain arte erabili dugun esparrua moldatu dugu

Pandemiaren gizarte eta ekonomia ondorioek eta hiru trantsizio handiei (berdea, digitala eta demografia eta gizartekoa) erantzun beharrak agerian utzi dute gure analisietan aurrerapen ekonomikoa gainditzen duten dimentsioak txertatu behar ditugula, hemendik aurrera lehiakortasuna aztertzeko oinarriak emango dizkigutenak.

Horregatik, gure esparrua egokitu egin dugu, lurralde baten lehiakortasunak herritarrentzat ongizate jasangarria eta inklusiboa sor dezan.

3. Nola gaude lehiakortasunean eta ongizatean?

2021eko Lehiakortasun Txostenean egin ditugun analisiak, Euskadik bizitzarekin asebetetze maila altua eta jarduera ekonomiko-enpresarial ona lortu dituen lurraldea dela adierazten digu.

Gainera, aurrekoaz gain, lehiakortasun-palanken diagnostikoak hobekuntzak lortzeko estrategiak eta politikak nora bideratu behar diren argibideak ematen ditu.

Euskal Autonomia Erkidegoan eginiko diagnostikoaren emaitzak 2021eko lehiakortasun biltzarrean aurkeztu ziren, azaroak 24ean. Egin klik eskuineko botoian ekitaldiaren momentu aipagarrienak eta gure adituek txostenarekiko esandakoak ikusi ahal izateko.

Ekitaldia

Lehiakortasunari buruzko biltzarra

+ Informazio

Euskal autonomia erkidegoko lehiakortasunari buruzko txostena

Blog

#Beyondcompetitiveness

Oraindik ez al duzu gure bloga ezagutzen? Gure adituen postak aurkituko dituzu bertan, energiaren, gobernantzaren, politika publikoen eta askoz ere gai gehiagoren inguruan.

Posts del blog

EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO LEHIAKORTASUNARI BURUZKO 2022ko TXOSTENA

Euskal autonomia erkidegoko lehiakortasunari buruzko 2022ko

Txostena jaitsi Jaitsi laburpen exekutiboa

1. Zer egiturazko ezaugarri ditu Euskal Autonomia Erkidegoak gaur egungo ziurgabetasunari aurre egiteko?

Gainerako lurralde guztiak bezala, Euskal Autonomia Erkidegoa ere ziurgabetasun handiko garaiak ari da bizitzen. Jarduera ekonomikoak 2020an izan zuen jaitsieraren ondoren, euskal ekonomia sendo ari da suspertzen, baina egoera geopolitikoa une batetik bestera errotik alda daiteke eta, horrenbestez, enpresek, gobernuek eta lehiakortasuneko beste eragile batzuek egokitzeko gaitasun handia behar dute.

Egoera honetan, oso garrantzitsua da lurraldearen lehiakortasunaren oinarriak ulertzea, adimen estrategikorako iturri horrek lagunduko baitigu enpresen, administrazioaren eta lehiakortasuneko beste eragile batzuen ekintzak bideratzen, unean uneko egoera gaindituta. Arrazoi horregatik, Lehiakortasunari buruzko 2022ko Txostenak lehiakortasunaren oinarri horien funtsezko bi dimentsiotan sakontzen du: gure egitura ekonomikoa eta gure pertsonak (demografia eta balioak).

Contexto estructural

2. Nola gaude lehiakortasunean eta ongizatean?

Egin dugun analisiak erakusten digu Euskal Autonomia Erkidegoko lehiakortasun eta ongizate emaitzak sendoak direla, eta nahiz eta azken urteetako koiunturaren egoerak eragin negatiboa izan duen dimentsioetako batzuetan, beste batzuetan hobekuntzak ikusten dira.

Susana Franco Orkestrako ikertzaile seniorrak eta Lehiakortasunari buruzko Txostenaren koordinatzaileak diagnostikoaren emaitzen inguruko gakoetako batzuk ematen dizkigu. Gainera, Euskal Autonomia Erkidegoko erronkei erantzuteko gobernuek, enpresek eta gainerako eragileek sustatu behar dituzten ekintzen inguruan ere hitz egiten digu.